بررسی کامل تانک چیفتن: ویژگی‌ها، تسلیحات و موتور

در سال ۱۹۵۵، کارشناسان زرهی انگلستان با توجه به تجربه‌های عملی، و اشکالات و نارسایی‌های تانک سنچوریون، پیشنهاد ساخت تانکی را دادند که پس از تولید به نام چیفتن نامگذاری شد.

در فاصله سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۳، اولین نمونه تانک چیفتن ساخته شد تا آزمایش‌های عملی بر روی آن اجرا شود. پس از انجام آزمایش‌های لازم، تانک چیفتن به خدمت ارتش انگلیس درآمد. از سال ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۶، بر مبنای تجربیات عملی که بر روی تانک مارک ۱ به دست آمده بود، و پس از انجام تغییراتی، تانک چیفتن با مارک‌های ۲، ۳ و ۳/۱ تولید گردید.

پس از سفارش ایران برای خرید تانک‌های فوق، کشور انگلیس تغییراتی در دستگاه تهویه و تصفیه هوا و همچنین صافی موتور اصلی به وجود آورد و آن را مارک ۳/۳ نامیده و به ارتش ایران تحویل داد. در حال حاضر، تانک چیفتن موجود در ارتش ایران عبارت است از مارک ۳/۳، مارک ۵ و مارک ۵/۳.

تفاوت اصلی در تانک‌های مارک ۳/۳ و مارک ۵/۳ از نظر تکنولوژی، در نحوه عمل کردن جعبه دنده است. در جعبه دنده‌های مارک ۳، جهت اعمال دنده به صورت اتوماتیک، از دستگاه گاورنر در قسمت بالای جعبه دنده در چرخ دنده‌های دیفرانسیل استفاده شده است. همچنین جهت تعویض دنده، از پدال پایی استفاده می‌شود. در صورتی که در تانک‌های مارک ۵/۳، به جای گاورنر، از دستگاه سنسور متصل به شفت خروج نیرو و همچنین به جای پدال تعویض دنده‌ها، از دسته دنده به کار برده شده است. اما نحوه عملکرد هر دو نوع در مجموع یکسان است.

این تانک مجهز به یک قبضه توپ ۱۲۰ میلی‌متری خان‌دار است که دقت بسیار بالایی دارد و یک قبضه تیربار ۱۲.۷ میلی‌متری هم محور با توپ و دو دستگاه تیربار ۷.۶۲ میلی‌متری هم محور دارد. برای ایجاد پرده دود در هنگام جابجایی، دارای ۲ سری ۶ تایی نارنجک‌انداز دودزا است که در دو طرف برجک نصب شده است.

مزیت این تانک نسبت به تانک‌های دیگر زمان خود، مجهز بودن به سامانه تثبیت بود که قادر بود در حال حرکت نیز هدف معینی را زیر آتش قرار دهد. همچنین دارا بودن دستگاه تهویه و تصفیه ویژه است که امکان اجرای عملیات را در مناطق آلوده به مواد شیمیایی و رادیواکتیو میسر می‌سازد.

سامانه تولید نیروی تانک چیفتن دو دستگاه موتور شش سیلندر و سه سیلندر دیزلی دو زمانه است که به نام موتور اصلی و موتور کمکی نامیده میشوند.

نیروی حاصل از موتور اصلی صرف حرکت و جابه جایی تانک شده و از موتور کمکی برای منظورهای زیر استفاده می شود.

1_ تامین برق مورد نیاز برجک 2_ شارژ باطری‌ها 3_ به کار انداختن استارت هیدرولیکی موتور اصلی 4_ گرم کردن موتور اصلی قبل از استارت زدن

موتور اصلی تانک چیفتن موتوری است ۶ سیلندر ، قائم ، دیزلی دو زمانه، پیستون متقابل که به وسیله مایع خنک کننده تحت فشار خنک می‌شود.

نسبت تراکم ان ۱۶ به ۱ و قدرت خروجی موتور در ۲۱۰۰ دور در دقیقه حدود ۷۵۰ اسب بخار است این موتور مجهز به دو دستگاه میل لنگ بوده و به هر کدام از آنها ۶ عدد شاتون و در نتیجه ۶ عدد پیستون متصل است که میل لنگ ها به نام میل لنگ دود در بالا و میل لنگ هوا در پایین، نام گذاری شده است.

موتورهای اصلی و کمکی تانک چیفتن فاقد سرسیلندر و سوپاپ دود و هوا هستند ، به جای سوپاپ‌های دود و هوا به منظور ورود و خروج گازها از دریچه هایی در بدنه بوش استفاده شده است و دریچه های خروج دود اگزوز نسبت به نقطه مرگ وسط °۱۲ جلوتر است در نتیجه پس از مرحله انفجار دریچه های دود زودتر از دریچه های هوا باز میشوند و گازهای حاصل از مواد سوختی خارج و پس از باز شدن دریچه هوا با توجه به تحت فشار بودن هوای دمنده عمل تخلیه و تنظیف به خوبی صورت میگیرد. در مرحله تنفس فشار هوای داخل سیلندر ۷ پوند بیشتر از هوای جو (بیرون) است.