نشست اخیر سران عرب که در قاهره برگزار شد، در بیانیه پایانی خود تأکید ویژه‌ای بر برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی برای بازسازی نوار غزه داشت. این کنفرانس قرار است در ماه جاری در قاهره برگزار شود و هدف آن فراهم آوردن شرایط مناسب برای بازسازی و بازگرداندن ثبات به غزه پس از سال‌ها جنگ و بحران‌های انسانی است. این اقدام بخشی از تلاش‌های مستمر مصر برای حل بحران فلسطین و ایجاد یک سازوکار برای بازسازی زیرساخت‌های تخریب شده در نوار غزه به شمار می‌رود.
طبق پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست سران عرب، این گروه از جامعه بین‌المللی، نهادهای مالی و کشورهای کمک‌کننده خواسته‌اند تا به سرعت حمایت‌های مالی و لجستیکی لازم را برای تحقق این طرح ارائه دهند. این درخواست به‌ویژه از سوی کشورهای عربی مطرح شده است که تلاش دارند تا شرایط مناسب برای کمک به مردم فلسطین و بازسازی غزه را فراهم آورند.
در این بیانیه همچنین از ضرورت برگزاری انتخابات در تمامی مناطق فلسطین در مدت یک سال آینده با توجه به شرایط مناسب برای این امر تأکید شده است. رهبران عرب بر لزوم وحدت فلسطین و ایجاد یک دولت ملی تأکید کرده و از تشکیل یک کمیته موقت برای نظارت و مدیریت نوار غزه تحت نظارت تشکیلات خودگردان فلسطین استقبال کردند.
در این بیانیه از هرگونه اقداماتی که منجر به کوچ اجباری ساکنان نوار غزه یا الحاق اراضی فلسطین اشغالی شود، به شدت هشدار داده شده است. به این ترتیب، رهبران عرب تاکید کرده‌اند که روند بازسازی باید همراه با حفظ حقوق ساکنان نوار غزه و همچنین امنیت و یکپارچگی اراضی فلسطین باشد.
در خصوص جزئیات طرح مصر برای بازسازی نوار غزه، پیش‌بینی شده است که این پروژه در دو مرحله اجرایی شود. مرحله اول از این طرح شامل ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در مدت زمان دو سال خواهد بود. مرحله دوم، که مربوط به بازسازی زیرساخت‌های حیاتی و اقتصادی نوار غزه است، هزینه‌ای بالغ بر ۳۰ میلیارد دلار را در بر خواهد داشت. به طور کلی، هزینه نهایی بازسازی نوار غزه طبق طرح مصر حدود ۵۳ میلیارد دلار خواهد بود. این طرح علاوه بر بازسازی مسکن، شامل ترمیم شبکه‌های آب و برق، سیستم‌های بهداشتی و درمانی و زیرساخت‌های حمل و نقل نیز می‌شود.
تحلیل‌های کارشناسی و چشم‌اندازهای آینده
با توجه به وضعیت سیاسی و امنیتی پیچیده در فلسطین و غزه، موفقیت این طرح بازسازی به عوامل مختلفی بستگی دارد. نخستین عامل، شرایط امنیتی و سیاسی در نوار غزه و مناطق فلسطینی است. ادامه درگیری‌ها و تنش‌ها ممکن است به تعویق انداختن روند بازسازی را در پی داشته باشد. علاوه بر این، نیاز به هماهنگی بین گروه‌های مختلف فلسطینی، از جمله حماس و فتح، برای اجرای طرح‌های بازسازی ضروری است. اگرچه جامعه بین‌المللی و کشورهای عربی به‌ویژه مصر تأکید دارند که بازسازی غزه باید با حمایت و نظارت تشکیلات خودگردان فلسطین انجام شود، اما چالش‌های داخلی و اختلافات سیاسی فلسطین می‌تواند مانعی بر سر راه این تلاش‌ها باشد.
علاوه بر این، شرایط اقتصادی و نیاز به منابع مالی برای اجرای این طرح به‌ویژه در وضعیت کنونی اقتصاد جهانی یک چالش بزرگ خواهد بود. کشورهای عربی، سازمان‌های بین‌المللی و مؤسسات مالی بین‌المللی باید به‌طور همزمان در راستای تامین این منابع مالی و کمک به فرآیند بازسازی اقدام کنند.
در نهایت، اگرچه طرح بازسازی غزه یک گام مثبت در جهت ایجاد شرایط بهتری برای ساکنان این منطقه است، اما نیاز به یک رویکرد جامع و هماهنگ بین تمام طرف‌ها و حمایت‌های بین‌المللی برای تحقق اهداف این طرح وجود دارد. امیدواریم که این تلاش‌ها نه تنها به بازسازی فیزیکی غزه بلکه به بازسازی اجتماعی و اقتصادی و در نهایت به ایجاد صلح و ثبات در فلسطین منجر شود.